Ovo je čuvena partizanska tajna: Tito je iz kukavičluka udario na Dražine četnike i razbio ih kao nikad

Ranjenike ne smijemo ostaviti! Jasna je bila naredba doživotnog predsjednika SFRJ Josipa Broza Tita, a partizani su svi kao jedan krenuli u jedan od najkrvavijih okršaja u Drugom svjetskom ratu. Počeo je protivnapad partizana protiv združenih njemačkih, italijanskih i hrvatskih snaga na Neretvi, poznat kao "Bitka za ranjenike". Počela je čuvena BITKA NA NERETVI!

Baš na današnji dan, prije pune 73 godine, počeo je čuveni protivnapad, koji predstavlja jednu najkrvavijih borbi u Drugom svjetskom ratu koja je vođena po direktivama Josipa Broza Tita.

Tito je u očaju naredio rušenje mostova jer se bojao da četnici ne pređu rijeku i udare na njega (ovaj podatak bio je najveća tajna u SFRJ, tvrdi Ivo Golštajn). Ali ubrzo nakon rušenja shvatio je da, pod pritiskom njemačkih snaga, ipak mora preći na drugu obalu. To je iskoristio da se obračuna s četnicima: napao ih je i potpuno razbio, a oni se do kraja rata nisu oporavili.

Početkom marta osam partizanskih brigada odbacilo je glavninu nejmačkih trupa i svih 3.500 ranjenika je prebačeno na lijevu obalu Neretve. Bitka na Neretvi, poznata i kao bitka za ranjenike, je zajednički naziv za seriju bitaka u dolini Neretve između jugoslovenskih partizana i sila Osovine tokom februara i marta 1943. godine.

Partizani su ofanzivom u dolini Neretve tokom februara nanijeli teške gubitke Italijanima, nakon čega su početkom marta izvršili proboj iz osovinskog obruča, rasturivši četničke snage.

U okviru bitke na Neretvi vođene su borbe za Prozor, Jablanicu, Konjic, Gornji Vakuf i druga mjesta. Narodnooslobodilačka vojska je povela ofanzivu u dolini Neretve kako bi osujetila njemačko-italijansku operaciju Vajs, pokrenutu s namjerom okruženja i uništenja Bihaćke republike i glavnine ustaničkih snaga u Jugoslaviji.

U prvoj fazi Vajs I, januara 1943. godine, udružene snage Osovine su napale prostranu slobodnu teritoriju, poznatu kao Bihaćka republika, dok je Glavna operativna grupa NOVJ započela prodor od Bihaća ka Mostaru.

Nakon teških gubitaka na Neretvi, koje je posebno pretrpjela divizija Murđe, italijanska komanda je pozvala četnike i Nijemce u pomoć. Četnički vođa Dragoljub Draža Mihailović je, uz pomoć Italijana, postavio "mišolovku" u kanjonu Neretve s namjerom da dokrajči partizane.

Četničke snage su brojale oko 12.000 i zaposjele sve visove s lijeve strane Neretve, tako da su partizani bili s svih strana opkoljeni u dolini rijeke. U gotovo beznadežnom položaju, oni napadaju Nijemce kod Vakufa, Italijane kod Prozora, te Italijane, Nijemce, ustaše i četnike kod Konjica, nakon čega prelaze rijeku.

Uprkos teškim gubicima, partizani su sačuvali znatne snage, osigurali sigurnost Vrhovnom štabu, spasili svoje ranjenike, te nastavili s borbama.

I pored zamašne podrške fašističke Italije, četničke snage na Neretvi su potpuno razbijene. Partizani su osovinsko okruženje razbili na sektoru što su ga držali četnici, potukli ih u nizu uzastopnih bitaka i potisnuli u Sandžak i Crnu Goru. Nakon ovoga počinje opadanje Mihailovićevog četničkog pokreta i gubitak savezničke podrške.

– Bitka na Neretvi je najhumanija oružana borba za čovjeka i primjer je ljudskosti i etičnosti prema ranjenim saborcima – kazao je Nijaz Skenderagić, predsjednik Odbora za obilježavanje godišnjice Bitke na Neretvi.

General Ekrem Durić, učesnik bitaka na Sutjesci i Neretvi, rekao je da je Bitka na Neretvi najteža i najhumanija bitka koju je vodila Narodnooslobodilačka vojska, kada su udruženi okupatori pokušali da unište Vrhovni štab i ubiju 4.000 ranjenika, prenosi Fena.

Treba naglasiti da je prema ovoj čuvenoj borbi snimljen i film "Bitka na Neretvi".

(Fena/Novi.ba)