Edin Gačanin Tito: Hapšenje, analiza i budućnost balkanskog narko-kartela
Edin Gačanin Tito: Uspon i pad balkanskog narko-bosa
Najmoćniji balkanski narko-bos Edin Gačanin Tito, holandski državljanin bosanskog porijekla, uhapšen je prošlog mjeseca u Dubaiju, potvrdilo je holandsko tužilaštvo za KRIK. Holandija je zatražila njegovo izručenje nakon što je krajem 2023. godine u ovoj zemlji osuđen na sedam godina zatvora zbog šverca droge. Njegovo hapšenje označava prekretnicu u borbi protiv organizovanog kriminala, ali ostaju brojna pitanja o njegovim vezama i načinu na koji je godinama uspijevao izbjeći pravdu.
Analiza: Da li je ovo zaista kraj Gačaninovog klana?
Hapšenje Gačanina možda neće značiti i kraj njegove kriminalne organizacije. Iako je vođa iza rešetaka, klanovi ove veličine obično imaju složenu hijerarhiju i sposobnost brzog restrukturiranja. Također, ostaje pitanje da li će Gačanin u zatvoru zadržati utjecaj, posebno ako se uzme u obzir njegova dugogodišnja sposobnost izbjegavanja pravde.
Prema portalu Novi.ba, hapšenje Gačanina je politički osjetljivo, jer otkriva razmjere kriminalnih veza ne samo na Balkanu već i u Evropi i Srednjem Istoku. Ovaj slučaj mogao bi izazvati veću međunarodnu reakciju, ali i otkriti nove informacije o drugim visokoprofilnim kriminalnim organizacijama.
Hapšenje u Dubaiju i prethodne optužbe
Detalji Gačaninovog hapšenja u Dubaiju nisu saopćeni ni od strane vlasti UAE ni od strane Holandije, koja je insistirala na njegovom izručenju. Holandsko tužilaštvo je samo kratko potvrdilo njegovo privođenje.
Ovo nije prvi put da je Gačanin bio iza rešetaka. Već sredinom novembra 2022. godine uhapšen je u okviru velike međunarodne akcije Europola pod nazivom "Pustinjsko svjetlo". Tada je zajedno s njim privedeno još pet osoba, dok su u Evropi uhapšena 43 njegova saradnika. Europol je tada objavio da je Gačanin predvodio "superkartel" koji je kontrolisao trećinu trgovine kokainom u Evropi.
Presuda i priznanje krivičnih djela
Nakon višegodišnjeg izbjegavanja pravde, Gačanin je sklopio dogovor sa holandskim tužilaštvom i u novembru 2023. osuđen je na sedam godina zatvora i novčanu kaznu od milion eura. U sklopu sporazuma priznao je šverc dvije i po tone kokaina, proizvodnju blizu 400 kilograma sintetičke droge i uvoz više od sedam tona hemikalija za njenu proizvodnju u Holandiju.
Od Sarajeva do vrha kriminalne hijerarhije
Edin Gačanin rođen je u Sarajevu, ali se tokom rata 90-ih preselio u Holandiju, gdje je stekao državljanstvo. Prema podacima Europola, njegov klan je do 2020. godine godišnje krijumčario oko 50 tona kokaina u Evropu, a nabavku je vršio u Peruu i drugim zemljama Južne Amerike.
Mreža saradnika i povezanost s institucijama
Tokom godina, nekoliko njegovih saradnika uhapšeno je u Peruu zbog šverca droge, među kojima i srpski državljanin David Ćufaj, koji je 2020. uhvaćen sa dvije tone kokaina. U februaru prošle godine, u Bosni su uhapšeni Gačaninovi bliski saradnici, među kojima su advokati, biznismeni i policajci koji su mu navodno pomagali u pranju novca i pružali zaštitu.
Posebno se istakao njegov tjelohranitelj Dženis Kadrić, koji je godinama iznajmljivao stan u Burdž Kalifi u Dubaiju od jednog utjecajnog afričkog političara, otkrio je KRIK.
Međunarodne veze i kriminalni partneri
Gačanin nije bio sam u vođenju "superkartela". Njegov ključni partner bio je Danijel Kinahan, poznati irski kriminalac, kojeg su američke vlasti stavile na listu sankcionisanih osoba. Kinahan se smatra jednim od najtraženijih kriminalaca na svijetu, a njegovi poslovi s Gačaninom ukazuju na globalne razmjere kriminalne mreže.
Kraj jednog kriminalnog carstva?
Hapšenje Edina Gačanina moglo bi predstavljati ključni udarac za organizovani kriminal na Balkanu i u Evropi. Ipak, ostaje pitanje koliko će zaista biti procesuiran i da li će njegov "superkartel" nastaviti funkcionisati pod vođstvom drugih kriminalnih bosova. S obzirom na njegovu dugu historiju izbjegavanja pravde i globalnu mrežu saradnika, ostaje da se vidi da li je ovo zaista kraj njegove kriminalne imperije.
