Ruska špijunka slala tajne nuklearnog projekta u Moskvu putem kanapa za širenje veša

Kompleks stanova u Hempsteadu u Londonu poznat pod nazivom “Isokon” privlačio je brojne umetnike, ali i sovjetske agente.

U periodu od kraja 1930. do 1950. godine više od 20 agenata je živjelo ili posećivalo tu zgradu. U njoj je živela i Ursula Kuczynski  poznata kao Ruth Werner, ali i pod kodnim imenom Sonja.

Rođena je 1907. godine u Njemačkoj kao ćerka poljskih Jevreja.

Svi u porodici su bili članovi Njemačke komunističke partije.  Iako je britanska obaveštajna agencija MI5 već 1928. godine porodicu komunista iz Njemačke označila kao one na koje treba obratiti pažnju, ona je u tome podbacila.

Zajedno sa svojim bratom Jirgenom je odavala britanske tajne Moskvi.

Jirgen je sa ocem kao izbeglica došao da živi u London 1933. godine, sa misijom da uspostavi mrežu špijuna.

Tu je upoznao talentovanog fizičara Klausa Fuchsa, takođe imigranta iz Njemačke. Fuchs je radio na projektu stvaranja čistog uranijuma 235, koji je predstavljao osnovu za čuveni "Projekat Menhetn" u okviru kojeg je stvoreno prvo nuklearno oružje.

Jirgen je povezao Fuchsa sa svojom sestrom Ursulom koja je nekoliko godina kasnije došla da živi u Britaniju.

Ursula je prethodno u Moskvi stekla špijunske vještine kao član sovjetske obavještajne agencije GRU. U Švajcarskoj je upoznala svog drugog supruga Lena Burtona, koji je takođe radio za GRU, a imao je i britanski pasoš.

Kada su se Ursula i njen suprug preselili u London, počela je špijunska misija.

Fizičar Fuchs se nalazio sa njom i prenosio joj podatke, koje je ona zatim slala u Moskvu putem uređaja za bežični prijenos skrivenog u kanapu za širenje veša.

Fuchs i Ursula bi glumili zaljubljeni par i dugo šetali ili bi joj on ostavljao šifrovane poruke u magazinima koje bi uveče ubacio u dvorište zgrade “Isokon” u kojoj je živjela.

Čak i kada je policija 1943. godine primila znake bežične aktivnosti, strogo zabranjene u vrijeme rata,i obavijestila MI5, do istrage nije došlo i Ursula je ostala neotkrivena.

Kada je MI5 otkrila jednog od špijuna, njihovog saradnika, on je britanske agente doveo kod Ursule, međutim kod nje nisu pronašli nikakve dokaze o špijunaži.

Fuchs je otkriven i uhapšen krajem 1949. godine, a MI5 nije ustanovio vezu između njega i Ursule.

Njoj i bratu je 1950. godine dozvoljen povratak u istočni Berlin, a svoje doživljaje opisala je u knjizi.

Kako je rekla,postala je komunista da bi se borila protiv fašizma. Preminula je 2000. godine.

(Daily Mail)