Šta je aritmija i kako se liječi?
Šta je ARITMIJA?
Aritmija je problem srčanog ritma koji se pojavljuje kada električni impulsi koji koordiniraju otkucaje srca ne rade ispravno, te uzrokuju da srce kuca prebrzo, presporo ili neredovito. Aritmije se mogu očitavati palpitacijama (osjećaj lupanja srca) ili težim simptomima uzrokovanim hemodinamskim poremećajima (poremećaj krvotoka). Palpitacije mogu nastati zbog pojačane snage kontrakcije srca ili zbog poremećaja srčanog ritma. Aritmije dužeg trajanja, bradikardije ili tahikardije, često uzrokuju vrtoglavice i gubitak svijesti, što može onesposobiti pacijenta ili ga životno ugroziti. U tom slučaju potrebna je hitna obrada i hospitalizacija.
Vrste aritmija
o Atrijske ekstrasistole - preuranjeni otkucaji srca (atrija- srčane pretklijetke), česti i kod normalnih osoba, rijetko uzrokuju simptome, ako su potrebni lijekovi, beta - blokatori su učinkoviti.
o Undulacija atrija - brz, nepravilan ritam atrija, učinkoviti lijekovi digoksin, verapamil, te beta-blokatori.
o Trajna fibrilacija atrija - trajno brzi, nepravilni otkucaji atrija, bolesnik osjeća nelagodu i pritisak u prsima, može se javiti nemoć ili nedostatak zraka, a postoji i prijetnja od sistemske embolije, pa se daje antikoagulacijska profilaksa. U liječenju se koristi verapamil i beta-blokatori.
o Paroksizmalna fibrilacija atrija - intermitentan, brz i nepravilan atrijski ritam, simptomi često vrlo neugodni zbog dramatičnih promjena srčane frekvencije i ritma.
o Atrijska tahikardija - ubrzan, pravilan ritam atrija.
o Ventrikulske ekstrasistole - preuranjeni otkucaji / kontrakcije ventrikula (srčane klijetke).
o Ventrikulska tahikardija - slijed od tri ili više uzastopnih ventrikulskih otkucaja s frekvencijom iznad 120 otkucaja u minuti.
o Fibrilacija ventrikula - brz i nepravilan ventrikulski ritam.
o Atrioventrikulski blok - srčani blok, prema jačini razlikuju se I, II, III stepen.
o Blok grane - djelimičan ili potpun prekid električne provodljivosti kroz srčana vlakna (Hisov snop).
Koji su UZROCI?
Uzroci koji dovode do srčanih aritmija mogu se podeliti u tri grupe: bolesti srca, bolesti drugih organa i opšti poremećaji. One koji potiču od samog srca su: akutni srčani udar (infarkt miokarda), zapaljenje srčanog mišića (miokarditis), slabost srčanog mišića, urođene i stečene srčane mane. Bolesti drugih organa su: bolesti pluća, bolesti centralnog nervnog sistema, bolesti bubrega, bolesti endokrinih žlezda (najčešće štitaste žlezde) i bolesti gastrointestinalnog trakta. Opšti poremećaji su različite infekcije i toksična stanja, gubitak minerala ili tečnosti iz organizma, efekti nekih lekova, naročito digitalisa, diuretika i nekih lijekova za liječenje srčanih aritmija (Kinidin, Flekainid i dr.).
Koji su SIMPTOMI?
Električni impulsi ili nadražaji koji nastaju u desnoj pretkomori onemogućavaju rad srca u vidu grčenja(sistole) ili opuštanja(dijastole) 60-80 puta u minutu. Najćešćći simptomi aritmije srca su :
• ubrzanje srčanog ritma preko 100 otkucaja ili sinusna tahikardija i često je posljedica fizičkog napora, povišene tjelesne temperature, psihičke napetosti, povećane aktivnosti štitne žlijezde, pretjeranog unosa alkohola, nikotina i kofeina.
• Usporen srčani rad – bradikardija - kada srce ima ispod 50 otkucaja u minutu, može da se javi uslijed smanjene funkcije štitne žlijezde, žutice i starenja ili pod dejstvom odredjenih lijekova.
Simptomi se javljaju i kao: preskakanje srca i nepravilan rad srca, osjećaj treperenja u grudnom košu, bol u grudima, vrtoglavica, nesvjestica, zamor, malaksalost, gubitak svijesti.
U slučaju pojave ovih simptoma morate se javiti vašem ljekaru, ukoliko ste gubili svijest neophodno je odmah otići do najbliže zdravstvene ustanove.
LIJEČENJE
Ukoliko imate aritmiju, liječenje može i ne mora biti nužno. Liječenje je obično potrebno samo ako aritmija uzrokuje značajne simptome ili ako je povećan rizik od ozbiljnijih aritmija ili komplikacija povezanih s njom. U slučaju da su simptomi aritmije izraziti i ako je poremećaj ritma značajan (npr. da je broj ekstrasistola veći od 6 u minutu) terapija se primenjuje sa ciljem da se smanji učestalost ekstrasistola, jer može doći do pojave opasnih komplikacija koje ugrožavaju život. Bitno je utvrditi koji je uzrok aritmije i pri tome ga pokušati eliminisati. Zvanična medicina primenjuje ansiolitike sa beta-blokatorima ukoliko nema udruženih srčanih tegoba u suprotnom se koriste blokatori kalcijumskih kanala ili antiaritmici.