Hrvatski medij: Sad znamo zašto su Amerikanci ukinuli sankcije Dodiku, a Vučić ga slijedi...

U trenutku dok jedni prate dolazak i odlazak Srba s Kosova koji preko Beograda nastavljaju put prema Novom Sadu, u srbijanskoj javnosti otvara se nova tema – vanredno usvajanje lex specialisa, kojim se, kako se navodi, porodici bivšeg američkog predsjednika obećava kompleks nekadašnjeg Generalštaba u centru Beograda, srušenog tokom NATO bombardovanja.

Autor teksta objavljenog na portalu Index.hr taj potez naziva “podaničkom predajom neprocjenjivog zemljišta”, uz napomenu da se lex specialis iznenada našao u parlamentu i da se odnosi na prostor ruševina Generalštaba, pogođenog NATO projektilima tokom rata. U javnom prostoru podsjeća se da je to mjesto godinama opisivano kao “simbol stradanja i otetog Kosova”, dok se sada, kroz drugačiju retoriku, naziva “ruglom koje što prije treba ukloniti”.

Navodi se i da je objekat Generalštaba, djelo arhitekte Nikole Dobrovića, već dvije decenije zaštićen kao “spomenik kulture od velikog značaja”. Kritike idu u pravcu da se neutralnost Srbije pretvara u politiku koja, kako se ocjenjuje, nema jasnu ni održivu strategiju.

Dio teksta bavi se političkim potezom Milorada Dodika, za kojeg se tvrdi da je “preuzeo inicijativu od Beograda” i samostalno nastupio u Washingtonu, ostavivši “Vučića zatečenim”. Ističe se iznenađenje zbog toga što predsjednik Srbije nije osudio Dodikov potez, već je “ćutke stao u red”, za razliku od Aleksandra Vulina.

Spominje se da ni u Sarajevu Dodikovo ukidanje određenih zakona nije dočekano s odobravanjem, te da se u javnosti stvara utisak kako postoji “još neka kvaka”. Paralelno s tim, dio političara u BiH, kako se navodi, sve manje računa na visokog predstavnika Christiana Schmidta, što prate i promjene u tonu američke administracije prema Bosni i Hercegovini.

Postavlja se i pitanje šta je zauzvrat obećano Sjedinjenim Američkim Državama, uz ocjenu da je skidanje američkih sankcija političkom vrhu Republike Srpske “moralo imati cijenu”. U javnosti se pojavljuju tvrdnje da je jedna od mogućih cijena ubrzani ulazak Bosne i Hercegovine u NATO, uz napomenu da je do sada najveći otpor toj ideji dolazio upravo iz Republike Srpske.

Podsjeća se da je Dodik ranije bio viđen kao projekat postdejtonskog Zapada, da se predstavljao kao socijaldemokrata i zagovornik ulaska BiH u NATO, te da je 2007. godine javno koristio termin “genocid” za Srebrenicu. Ovakvi politički zaokreti sada otvaraju pitanje radi li se o povratku na “fabrička podešavanja”.

U tekstu se dalje navodi da Dodikov potez ima odjek i u Moskvi, “preko Beograda”, te da po prvi put “tempo poteza diktira neko izvan Beograda”. Istovremeno, formiranje ogranka Ruskog istorijskog društva u Beogradu, na čijem je čelu Aleksandar Vulin, opisuje se kao signal promjena u odnosima s Rusijom. Predsjednik tog društva u Rusiji je Sergej Nariškin, direktor ruske Spoljne obavještajne službe, piše Index.hr.

Na kraju se ističe da se čeka ishod novog američkog zakona o Zapadnom Balkanu (Western Balkans Democracy and Prosperity Act), koji bi trebao biti dio šire politike Sjedinjenih Američkih Država za naredni period. Postavlja se pitanje hoće li taj zakon dati jasniju sliku odnosa prema Banjaluci i mogućih posljedica po cijeli region.

Zaključno se navodi: “Glava je na panju, a kada je glava na panju – sve je u igri.”