Gradnja trajala 20 godina: Zvanično otvoren Veliki egipatski muzej

Nakon 20 godina izgradnje, u subotu je otvoren Veliki egipatski muzej (GEM) u Kairu, vrijedan milijardu dolara.

GEM je najveći svjetski muzej posvećen drevnoj civilizaciji i sadrži 50.000 artefakata, uključujući cijelu kolekciju blaga iz grobnice kralja Tutankamona, od kojih su mnoga po prvi put javno izložena.

Kairo svjedoči istorijskom otvaranju muzeja, koji se smatra jednim od najvećih kulturnih projekata u istoriji čovječanstva. Predsjednik Abdel-Fattah el-Sissi istakao je GEM kao događaj koji okuplja genij drevnih Egipćana i kreativnost modernih Egipćana.

Prema procjenama, muzej bi mogao privući pet miliona posjetilaca godišnje, što bi ga svrstalo među vodeće svjetske muzeje. Za usporedbu, 2024. Louvre je posjetilo 8,7 miliona ljudi, Britanski muzej 6,5 miliona, a Metropolitan Museum of Art u New Yorku 5,7 miliona.

Od ideje do otvaranja

Ideju za GEM predložio je 1990-ih tadašnji ministar kulture Farouk Hosni, a 2002. predsjednik Hosni Mubarak položio je kamen temeljac. Projekat je započeo 2005. godine, zaustavljen, a zatim nastavljen 2014. na zahtjev predsjednika el-Sissija. Probna otvaranja održana su u oktobru 2024., a zvanično otvaranje je upriličeno ove sedmice.

Lokacija i veličina

Muzej se nalazi zapadno od Kaira, samo dva kilometra od piramida u Gizi. Sa površinom od 490.000 m², predstavlja jedan od najvećih arheoloških kompleksa na svijetu. Posjetioci mogu gledati piramide kroz staklenu fasadu i vidjeti blago Tutankamona, sve na jednom mjestu.

Zbirke i troškovi

Troškovi izgradnje iznose oko milijardu dolara, od čega je 800 miliona finansirano kreditima iz Japana, a ostatak egipatska vlada, donacije i partnerstva. Ulaz muzeja prostire se na oko 7.000 m² i sadrži ogromnu statuu Ramzesa II.

Muzej sadrži više od 57.000 artefakata koji prate egipatsku historiju kroz vijekove. Poseban dio od 7.500 m² izlaže prvi put više od 5.000 artefakata kralja Tutankamona. Tu su i zbirke kraljice Heteperes, Keopsovog broda, artefakti iz grčko-rimskog perioda, te muzej za djecu od 5.000 m².

Veliko stepenište muzeja prostire se na 6.000 m² i visoko je šest spratova.

Arhitektura i logo

Muzej ima trokutastu arhitekturu koja simbolizuje sunčeve zrake i reflektuje vrhove piramida, ostavljajući dojam "četvrte piramide". Logo, odabran pod pokroviteljstvom UNESCO-a, inspirisan je horizontom lokacije, narančastim nijansama zalaska sunca i arapskim pismom podsjećajućim na pijesak pustinje.

Ceremonija otvaranja

Očekuje se dolazak brojnih šefova država, kraljeva, princa i predstavnika međunarodnih organizacija. Među gostima su kraljevske porodice iz Belgije, Španije, Danske, Jordana, Bahreina, Omana, UAE, Saudijske Arabije, Japana i Tajlanda, te lideri iz Palestine, Njemačke, Portugala, Hrvatske, Libije i Jemena.

Prisustvovat će i generalni sekretari Arapske lige, Organizacije islamske saradnje, Afričke unije, te premijeri Grčke, Holandije, Kuvajta i Libana. Visoki zvaničnici dolaze i iz Francuske, Turske, Italije, Indije, Kine, SAD-a, Kanade i Brazila.