KIŠA OD DIJAMANATA POSTOJI? Pogledajte gdje!

Astrofizičari vjeruju da Neptun i Uran imaju čvrsto jezgro, obavijeno gustim slojevima ugljikovodika, amonijaka i vode.

Oni već odavno pretpostavljaju da se jedinjenja ugljovodonika razlažu pod utjecajem ekstremno visokog pritiska u unutrašnjosti takvih planeta, te da se u slijedećoj fazi oslobođeni ugljen-dioksid pretvara u dijamante, koji se u obliku kiše spuštaju u unutrašnjost planete.

Ono što je do sada bila teorija, potvrdio je eksperiment izveden u laboratoriji naučnog instituta SLAC američkog ministarstva energetike. Naučnici su u tu svrhu koristili sintetički materijal polistirol, koji se sastoji od atoma ugljika i vodika i koji je poslužio kao model Neptunove atmosfere. Da bi što vjerodostojnije simulirali prilike na Neptunu, naučnici su laserima propustili kroz uzorke materijala dva udarna talasa, koji su proizveli pritisak od oko 1,5 miliona bara i temperaturu od 5.000 stepeni Celzijusa.

"Drugi, jači, talas prestigao je prvi, koji je manji i sporiji. U trenutku kada se presijeku nastaju dijamanti.", objašnjava naučnik Dominik Kraus iz Helmholcovog centra Drezden-Rosendorf, koji je učestvovao u eksperimentu.

"Eksperimenti pokazuju da se gotovo svi atomi ugljika spajaju u dijamantske strukture nanometarskih dimenzija", kaže Kraus.

Na osnovu najnovijih saznanja, autori studije objavljene u časopisu “Nature Astronomy” pretpostavljaju da dijamanti na Neptunu obrazuju veće kristale nego što su oni to mogli da izvedu u laboratoriji. Tokom hiljada godina, dijamanti polako propadaju u jezgro planete.

Njihova studija mogla bi da pomogne da se otkriju novi načini proizvodnje vještačkih dijamanata. Sičušni kristali koriste se, između ostalog, u elektronici, a do sada su usitnjavani putem eksplozije. Jednoga dana će možda biti jeftinije koristiti lasere u tu svrhu.