Najnovija metoda liječenja pretjeranog znojenja
Pojačano znojenje ili hiperhidroza, pored toga što ne predstavlja značajan medicinski problem, prisutno je kod približno 3% svjetske populacije, naročito kod mlađih osoba, predstavljajući značajan kako psihološki tako i socijalni problem.
Definiše se kao prekomjerno i nekontrolisano znojenje koje prevazilazi potrebe normalne termohomeostaze.
Hiperhidroza se može podeliti na:
1. primarnu hiperhidrozu (esecijalnu ili idiopatsku)- kod koje uzrok nije poznat,
2. sekundarnu hiperhidrozu - koja nastaje kao posljedica nekih drugih poremećaja kao što su:
– Endokrini poremećaji (hipertireoidizam)
– Tumori (feohromocitom, karcinoid tumor)
– Tumori hipofize
– Tuberkuloza
– Diabetes mellitus
– Limfomi
– Bolesti simpatičkog sistema
– Neurološke i psihijatrijske bolesti (Parkinsonova bolest, Riley-Day Sy.)
– Upotreba lijekova (Propranolol, Physostigmine, Pilocarpin, triciklični antidepresivi, antiemetici, Venlafaxin)
Za razliku od funkcionalnog znojenja koje nastaje kao posljedica fizičkih vježbi, umora, povišene tjelesne ili spoljašnje temperature, primarna hiperhidroza nastaje kao posljedica emocionalih problema i anksioznosti.
Prema novijim istraživanjima, dokazano je da se hiperhidroza nasljeđuje, te da u 25- 50% slučajeva postoji poremećaj kod članova porodice.
Primarna hiperhidroza je problem koji utiče na sve aspekte ljudskog života. Javlja se već u djetinjstvu ili pubertutu, mananifestujući se gotovo svakodnevno. Osobe sa ovim problemom izbegavaju kontakte sa drugim osobama zbog stalno vlažnih dlanova, nose široku tamnu odjeću kod pojačanog znojenja ispod pazuha, polako se povlače u sebe, otuđujući se od društva.
Pojačano znojenje potencira neprijatnost i nesigurnost u društvu, čime se posljedično pojačava i znojenje i nastaje začarani krug.
Za postavljanje dijagnoze primarne hiperhidroze neophodna je dugogodišnja istorija pojačanog znojanja pacijenta, kao i klinički pregled pacijenta.
Terapija hiperhidroze:
1. Dijetetski režim – izbjegavanje namjrnica koji provociraju pojačano znojenje (kafa, čaj, koka-kola, čokolada), izbjegavanje začinjene i vruće hrane.
2. Antiperspiranti i dezodoransi - (Aluminiju hlorid hekashidrat 10% ili 20%- Drysol ®, Xerac ®) su široko korišćeni svuda u svijetu, ali njihova upotreba je zadovoljvajuća samo kod blagih i umjerenih formi hiperhidroze. Efekat je zadovoljvajući samo nekoliko mjeseci.
3. Lijekovi - (sedativi, antiholinergici, simpatikolitici, β blokeri, atropin) njihova upotreba je organičena pojavom sporednih efekata koje ovi lijekovi izazivaju (midrijaza, fotofobija, tahikadije, aritmije, povraćanje, zbunjenost, malaksalost, opstipacija, smanjenje bronhijalne sekrecije) kao i činjenicom da su efikasni samo za blage oblike hiperhidroze.
4. Jonoforeza - se najčešće upotrebljava za palmarnu i aksilarnu hiperhidrozu. Izvodi tako što se vlažni sunđeri sa elektrodama pričvrste za šake ili se postave u pazušne jame i zatim se u toku 20 minuta propušta nisko voltažna struja.
6. Torakoskopska simpatektomija – jedina terapijska procedura koja ima trajan efekat!!! Već 30 godina se izvodi svuda u sveijtu sa izvanrednim rezultatima i spada u standard liječenja težih formi primarne fokalne hiperhidroze. Operacija spada u jednodnevnu hirurgiju-pacijent ujutru dođe na zakazanu operaciju, bude operisan i nekoliko sati nakon operacije napušta bolnicu sposoban za obavljanje svih svakodnevnih aktivnosti.