Putovanje u EU od oktobra pod novim pravilima: EES donosi digitalnu evidenciju
Od 12. oktobra 2025. godine, Evropska unija počinje sa primjenom Sustava ulaska/izlaska (EES) – novog digitalnog režima kontrole vanjskih granica, koji će zamijeniti klasično pečatiranje pasoša za državljane zemalja izvan EU i šengenskog prostora, uključujući Bosnu i Hercegovinu.
Umjesto pečata, EES će evidentirati lične i biometrijske podatke putnika – uključujući otiske prstiju i fotografiju lica – te svaki njihov ulazak i izlazak sa teritorije EU. Podaci će se čuvati do tri godine.
Koga se tiče EES?
Novi sistem obuhvata sve putnike iz trećih zemalja koji putuju u šengenski prostor radi kratkotrajnog boravka do 90 dana. Ovo uključuje građane BiH koji često putuju u EU bez vize.
Sistem se uvodi postepeno, tokom narednih šest mjeseci, sve do aprila 2026. godine, kako bi se putnici i transportne kompanije prilagodili novom režimu.
ETIAS slijedi krajem 2026.
Nakon EES-a, krajem 2026. u funkciju će biti pušten i ETIAS (Evropski sistem za informisanje i odobravanje putovanja), koji će dodatno regulisati ulazak u EU za državljane bezviznih zemalja.
Putnici iz BiH će tada morati:
Ispuniti online formular prije puta u EU,
Uplatiti taksa od 20 eura,
Dobiti odobrenje koje vrijedi tri godine.
Ciljevi: sigurnost, efikasnost, manje zloupotreba
Iz Evropske komisije navode da je cilj ovih sistema brža i sigurnija kontrola granica, smanjenje neregularnih boravaka, kao i preciznija evidencija o dozvoljenom trajanju boravka.
U prvim mjesecima nakon uvođenja EES-a moguće su gužve na graničnim prijelazima, zbog prilagođavanja putnika i graničnih službi na novi režim.
