Ove zemlje još uvijek nisu priznale Hrvatsku: Tri države odbijaju to da učine, evo zašto

Hrvatsku su 15. januara 1992. godine priznale članice tadašnje Evropske zajednice, a Njemačka je istog dana odmah uspostavila i diplomatske odnose s Hrvatskom.

Međunarodno priznanje Hrvatske postupno je uslijedilo nakon proglašenja nezavisnosti Republike Hrvatske 25. juna 1991. godine. Istog dana razdruživanje je proglasila i Slovenija, a već sljedećeg dana obje su se nove samostalne države međusobno priznale.

Paralelno s tim odvijao se i proces raspada Sovjetskog Saveza, gdje su prednjačile baltičke države i Ukrajina, koje su priznale Hrvatsku tokom 1991. godine, a među njima prva je bila Litvanija. Te su zemlje u to doba i same bile tek djelimično priznate.

Za Hrvatsku najviše lobirali Sveta Stolica i Njemačka

Zemlje koje su najviše doprinijele međunarodnom priznanju Hrvatske bile su Vatikan i Njemačka. Vatikanska diplomacija je još 3. oktobra 1991. godine objavila da aktivno radi na međunarodnom priznanju Hrvatske.

Od opštepriznatih država, Hrvatsku je prva priznala Island, 19. decembra 1991. godine. Island je ranije prvi priznao i baltičke republike – Litvaniju, Latviju i Estoniju. Istog dana Njemačka je objavila priznanje koje je trebalo stupiti na snagu 15. januara 1992. godine. Priznanje su tada najavile i Italija, Švedska i Vatikan, koji je Hrvatsku formalno priznao 13. januara, dok je San Marino to učinio dan kasnije.

Dana 15. januara 1992. Hrvatsku je priznalo svih 12 tadašnjih članica Evropske zajednice, kao i Austrija, Kanada, Bugarska, Mađarska, Poljska, Malta, Norveška i Švicarska. Sljedećeg dana uslijedilo je priznanje još nekoliko zemalja, a do kraja januara Hrvatsku su priznale 44 države.

Datum 15. januar obilježava se kao Dan međunarodnog priznanja Republike Hrvatske.

Rusija je Hrvatsku priznala u februaru 1992. godine

Rusija je Hrvatsku priznala u februaru 1992., Japan u martu, Sjedinjene Američke Države u aprilu, a Indija u maju iste godine. Do 31. decembra 1995. Hrvatsku je priznalo 124 države.

Hrvatska i Savezna Republika Jugoslavija potpisale su Sporazum o normalizaciji odnosa 23. augusta 1996. godine, koji je uključivao međusobno priznanje, a diplomatski odnosi uspostavljeni su 9. septembra 1996. godine.

Tri zemlje koje još nisu priznale Hrvatsku

Do danas, Hrvatsku nisu priznale tri države:

• Butan
• Niger
• Tonga

Među onima koje su je nedavno priznale nalazi se Somalija, koja je to učinila u februaru 2022. godine, dok su Centralnoafrička Republika i Togo to učinile 18. septembra 2023. godine, piše Večernji list.

Oko pedesetak zemalja nikada nije formalno donijelo odluku o priznanju, ali su uspostavile diplomatske odnose, što se u praksi smatra priznanjem. U tu kategoriju spada i Liberija, koja je diplomatske odnose s Hrvatskom uspostavila tek u septembru 2024. godine.

Zašto Butan, Niger i Tonga nisu priznale Hrvatsku?

Kašnjenje afričkih zemalja u priznanju Hrvatske neki su tumačili ranijim dobrim odnosima sa SFRJ, ali bivši hrvatski diplomata Budimir Lončar je to odbacio.

„Ove zemlje nisu prisutne u međunarodnim odnosima, niti su politički aktivne. Nema političkog razloga zbog kojeg nisu priznale Hrvatsku. Tu je više riječ o inertnosti ili nemarnosti, a Hrvatska vjerovatno nije stigla da ih animira“, izjavio je Lončar 2017. godine za Slobodnu Dalmaciju.

Dodao je da teza o bliskosti s bivšom Jugoslavijom „ne pije vodu“, jer su i druge države aktivne u Pokretu nesvrstanih, poput Egipta i Indije, priznale Hrvatsku vrlo rano.

„To su marginalne zemlje, koje nisu aktivne i možda sve imaju tek po desetak predstavništava u svijetu“, rekao je Lončar, komentarišući zemlje koje Hrvatsku još nisu priznale.

Ostali diplomati navodili su da se radi o državama koje su u diplomatskim odnosima uglavnom orijentisane prema svojim susjedima i nemaju razvijenu mrežu ambasada.

Tako, na primjer, Niger nema ambasade ni u svim afričkim državama, a u Evropi ima diplomatska predstavništva samo u Belgiji, Danskoj, Francuskoj, Njemačkoj i Italiji.

Tonga, minijatno ostrvsko kraljevstvo u Polineziji, ima još manju diplomatsku mrežu – kao članica Komonvelta, ima uspostavljene diplomatske odnose samo s Ujedinjenim Kraljevstvom u Evropi.