Upravo je objavljena nova američka strategija: Pogledajte šta spremaju Evropi

Trumpova Bijela kuća objavila je novu Strategiju nacionalne sigurnosti, u kojoj se Evropi posvećuje posebno poglavlje pod nazivom „Promicanje europske veličine“. U tom dijelu dokumenta navodi se da Evropska unija i druga transnacionalna tijela „potkopavaju političku slobodu i suverenitet“, zbog čega se kontinent, kako tvrdi dokument, suočava s prijetnjom „civilizacijskog brisanja“ i mogućnošću da u narednih 20 godina postane „neprepoznatljiv“.

„Naš cilj trebao bi biti pomoći Evropi da ispravi svoju trenutačnu putanju“, stoji u tekstu, koji najavljuje podršku Trumpove administracije „domoljubnim evropskim strankama“, čiji „rastući utjecaj“ Bijela kuća vidi kao „razlog za veliki optimizam“. Dokument također upućuje kritike „neimenovanim evropskim vladama“ koje se, prema navodima Washingtona, bave „subverzijom demokratskih procesa“.

U tekstu se dalje navodi:

„Američki dužnosnici navikli su razmišljati o evropskim problemima u kontekstu nedovoljne vojne potrošnje i ekonomske stagnacije. U tome ima istine, ali pravi evropski problemi su dublji. Kontinentalna Evropa gubi udio u globalnom BDP-u s 25 posto 1990. godine na 14 posto danas – dijelom zbog prekomjernih nacionalnih i transnacionalnih propisa koji guše kreativnost i radnu etiku. No taj ekonomski pad zasjenjuje ozbiljnija prijetnja – perspektiva civilizacijskog brisanja. Aktivnosti Evropske unije i sličnih tijela potkopavaju političku slobodu i suverenitet, migracione politike transformiraju kontinent i izazivaju sukobe, dok se sloboda govora ograničava, a politička opozicija suzbija. Istovremeno, pada natalitet, a s njim i nacionalni identitet i samopouzdanje. Ako se sadašnji trendovi nastave, kontinent bi mogao postati neprepoznatljiv za 20 godina ili manje.“

Trumpova administracija smatra da Evropa treba „povratiti svoje civilizacijsko samopouzdanje“ i „napustiti neuspjeli fokus na regulatorno gušenje“.

Sukob s evropskim čelnicima oko Ukrajine

U dijelu koji se odnosi na rat u Ukrajini, strategija otvoreno priznaje da je Trumpova administracija u sukobu s evropskim dužnosnicima. U dokumentu se navodi:

„Trumpova administracija nalazi se u sukobu s evropskim dužnosnicima koji imaju nerealna očekivanja od rata, a smješteni su u nestabilnim manjinskim vladama, od kojih mnoge gaze osnovne principe demokracije kako bi potisnule opoziciju. Velika evropska većina želi mir, ali se ta želja ne pretvara u politiku, uglavnom zbog subverzije demokratskih procesa od strane tih vlada. To je strateški važno za Sjedinjene Države jer se evropske države ne mogu reformirati ako su zarobljene u političkoj krizi.“

Uprkos kritikama, dokument priznaje da „Evropa ostaje strateški i kulturno vitalna za SAD“. U tekstu se ističe da transatlantska trgovina i dalje predstavlja „jedan od stubova globalne ekonomije i američkog prosperiteta“, dok evropske industrije, nauka i kultura ostaju među najrazvijenijima u svijetu.

„Ne možemo si priuštiti otpisati Evropu – to bi bilo samoporažavajuće za ono što ova strategija želi postići“, navodi se, uz zaključak da se američka diplomacija mora zalagati za „istinsku demokratiju, slobodu izražavanja i slavljenje individualnog karaktera i istorije evropskih naroda“.

Trumpova administracija, navodi se, potiče svoje političke saveznike u Evropi da „promiču preporod evropskog duha“, dok rast domoljubnih stranaka smatra „znakom nade“. Cilj SAD-a, kako se zaključuje, jeste pomoći Evropi da ispravi kurs i „ostane snažna i suverena“.

Sedam prioriteta američke politike prema Evropi

Poglavlje završava s listom od sedam ključnih prioriteta koje bi američka politika trebala slijediti:

1. Ponovna uspostava stabilnosti unutar Evrope i strateške stabilnosti u odnosima s Rusijom.
2. Omogućavanje Evropi da djeluje kao savez suverenih nacija, koje same preuzimaju odgovornost za vlastitu odbranu, bez dominacije bilo koje sile.
3. Jačanje otpora unutar evropskih zemalja prema „trenutnoj pogubnoj putanji Evrope“.
4. Otvaranje evropskih tržišta američkoj robi i uslugama te osiguravanje pravednog tretmana američkih radnika i kompanija.
5. Izgradnja zdravih nacija srednje, istočne i južne Evrope kroz trgovinske veze, prodaju oružja, političku saradnju te kulturne i obrazovne razmjene.
6. Zaustavljanje daljnjeg širenja NATO-a, odnosno „ukidanje percepcije i sprječavanje stvarnosti“ da je NATO stalno rastući savez.
7. Poticanje Evrope da se suprotstavi neprijateljskim ekonomskim praksama poput tehnološke špijunaže, prekomjernog industrijskog kapaciteta i krađe tehnologije.

U zaključku se ističe da će američka strategija prema Evropi ubuduće biti manje usmjerena na institucionalnu saradnju s EU, a više na jačanje bilateralnih odnosa s „patriotskim i suverenističkim vladama“, uz krajnji cilj očuvanja, kako stoji u dokumentu, „evropskog identiteta i zapadne civilizacije“.