BiH na udaru novih arbitraža: Sporovi „Trusina“ i „Rudo“ prijete stotinama miliona
Bosna i Hercegovina mogla bi se uskoro naći u novom valu međunarodnih arbitraža, nakon što investitori najavljuju zahtjeve za odštetu zbog odluka vlasti u Republici Srpskoj.
Prva prijetnja stiže od kompanije koja je planirala gradnju vjetroparka kod Nevesinja — zbog raskida koncesije mogla bi tražiti oko 102 miliona eura. Drugi zahtjevi dolaze od grupe investitora iz Slovenije i Srbije koji tvrde da su im pravno oduzeta zemljišta ili vlasništvo u opštini Rudo te zahtevaju obeštećenje.
Iako je ranije u slučaju sporne firme Viadukt BiH presuđena na isplatu odštete od preko 100 miliona KM, s tim posljedicama za državni budžet i kredibilitet, nesigurnost i dalje raste. Trenutno se vodi više arbitražnih procesa protiv države i entiteta, a rizik je da ukupni iznosi odšteta premaše milijarde maraka.
Vlasti u Bosni i Hercegovini – preko državnog pravobranilaštva i Vlade – pokušavaju imenovati pregovaračke timove i otvoriti put za mirno rješavanje sporova. Ipak, investitori već upozoravaju da su spremni da potražuju naknade sudskim putem ukoliko ne dođe do dogovora.
Ako se arbitraže nastave i presude budu protiv države, finansijske posljedice neće pogoditi samo entitet RS — dugovi bi mogli pasti i na građane širom Bosne i Hercegovine, kroz smanjenje javnih ulaganja i dodatni pritisak na budžet.
