Namirnice pune željeza: Izbjegnite anemiju i ojačajte krvnu sliku
Manjak željeza obično je posljedica gubitka krvi i može se javiti u svim životnim dobima. Žene najčešće imaju problem s nedostatkom željeza u krvi, posebno tokom trudnoće.
Zbog manjka željeza u krvi dolazi do anemije. Ovaj element se može unijeti u tijelo putem dodataka ishrani, ali i svakodnevnim konzumiranjem hrane bogate željezom.
Anemija može nastati zbog nedovoljnog unosa željeza, smanjene apsorpcije željeza, kao i tokom promjena koje se dešavaju za vrijeme trudnoće i dojenja. Sve to dovodi do povećane potrebe tijela za željezom.
Sideropenijska anemija je najčešći oblik anemije i uglavnom se javlja u djetinjstvu, a rezultat je deficita u ishrani. Ova vrsta anemije nastaje zbog ubrzanog rasta, kada se povećane potrebe za željezom i drugim hranljivim materijama ne zadovoljavaju. Pored toga, u slučaju manjka željeza u krvi može doći do infekcija ili smanjene reapsorpcije željeza iz creva.
Rjeđi oblik anemije uzrokuje gubitak željeza usljed skrivenih krvarenja ili korišćenja željeza u organizmu za druge organe i funkcije. Zanimljivo je da kod pušača, zbog stalnog udisanja ugljen-monoksida koji se veže za hemoglobin, pušenje izaziva trajnu veštačku anemiju.
Iako je anemija česta pojava, mnogi ljudi ne znaju da imaju nedostatak željeza. Moguće je imati simptome godinama bez ikakvog poznavanja uzroka ili zabrinutosti.
Ovo su simptomi umjerene do teške anemije:
- Opšti umor
- Slabost
- Blijeda koža
- Kratkoća daha
- Vrtoglavica
- Želja za konzumacijom predmeta koji nisu hrana (prljavština, led, glina...)
- Osećaj trnjenja u nogama
- Otok ili bol jezika
- Hladni dlanovi i stopala bez obzira na temperaturu
- Brzo ili nepravilno kucanje srca
- Krhki nokti
- Glavobolje
Anemija se može pojaviti kod muškaraca i žena u bilo kojem uzrastu. Neki ljudi mogu imati veći rizik od nedostatka željeza, uključujući trudnice, osobe s lošom ishranom, one koji često daju krv, novorođenčad i djecu, kao i vegane i vegetarijance.
Željezo u hrani
Da bi se nadoknadila količina željeza u krvi, potrebno je regulisati ishranu i promijeniti neke životne navike. Unos željeza možete povećati sa samo dva obroka bogata željezom dnevno. Željezo iz hrane se najbolje apsorbuje iz masnih izvora, a kada se uzima iz nemasnih (voća i povrća), trebalo bi ga kombinovati s namirnicom koja sadrži dosta vitamina C.
Ishrana koja uključuje sljedeću hranu može pomoći u liječenju ili sprečavanju nedostatka željeza:
- Crveno meso i iznutrice
- Losos i školjke
- Žumanca
- Mahunarke (pasulj, sočivo, grašak)
- Lisnato povrće (spanać, špargle)
- Krompir, paradajz, repa
- Suve breskve, kajsije i grožđe
- Sok od šljiva
- Citrusi, kupine i lubenice