POTPREDSJEDNIK SDS-a POSLAO PORUKU DODIKU: "Kako će RS u jednoj godini vratiti više od milijardu KM ino-duga"?
Potpredsjednik SDS-a Milan Radović izjavio je da SDS treba da preuzme odgovornost za vođenje Republike Srpske.
– Naša buduća politika će se ogledati u platformi koja će sadržavati set reformskih zakona i reformi penzionog, socijalnog, zdravstvenog sistema. Sve ono što je normalno da RS kao demokratski uređen sistem može da ponudi građanima – rekao je Radović.
On je istaknuo da RS može biti ekonomski stabilna ukoliko ima dobro upravljanje. Kao neko ko ima dugogodišnje iskustvo u bankarskom sektoru, naveo je da su uslovi najnovijeg zaduženja RS u iznosu od oko 600 miliona KM vrlo nepovoljni.
– Te pare s Londonske berze vjerovatno trebaju, jer je smanjen prihod u budžet, ali je način otplate veoma opasan, jer se nakon pet godina vraća kredit odjednom. On čini 35 odsto izvornih prihoda budžeta, a i kamata je visoka – ocijenio je Radović.
Istaknuo je da nije isto ekonomski porediti kamatnu stopu od prije sedam-osam godina i danas.
– Da li je dobro što smo izašli na Londonsku berzu? Jeste, ali da smo prodali obveznice po dva odsto. Mi smo kupili novac i dali smo garanciju. Obavezali smo se da ćemo tu obavezu isplatiti nakon pet godina, dakle glavnicu, a da ćemo godišnje plaćati 28 miliona kamate, ukupno 140 miliona – rekao je Radović.
Još nekoliko ekonomista iz RS-a upozorava na veliku opasnost u kojoj će se RS naći kada pristigne na otplatu 600 miliona KM. U toj godini, Republici Srpskoj će na naplatu dospjeti više od milijardu KM ino-duga, što čini skoro 50 posti ukupnog budžeta RS.
Nakon nove emisije obveznica na Londonskoj berzi u iznosu od 300 miliona eura, javni dug Republike Srpske, prvi put nakon rata, premašio je iznos od šest milijardi KM te je i u apsolutnom iznosu znatno veći od javnog duga Federacije BiH koja, prema popisu iz 2013. godine, ima skoro dvostruko više stanovnika.
Javni dug Republike Srpske trenutno iznosi 6,1 milijardu KM i nominalno je za oko 300 miliona KM veći od javnog duga Federacije BiH (5,8 milijardi KM). No, stvarna slika zaduženosti dva entiteta može se vidjeli samo poređenjem javnog duga mjereno po glavi stanovnika.
Kada se ukupni javni dug Republike Srpske podijeli s brojem stanovnika, dobije je se iznos od 4,6 hiljada, koliko iznosi prosječan dug u manjem bh. entietteu “po glavi stanovnika”.
Kada se, pak, javni dug Federacije BiH podijeli s brojem stanovnika, dobije je se iznos od 2,6 hiljada, koliko iznosi prosječna zaduženost “po glavi stanovnika” u Federaciji BiH.
Udio javnog duga RS u bruto domaćem proizvodu iznosi 54 posto, dok udio javnog duga Federacije BiH u BDP-u iznosi 26 posto. To, praktično, znači da je manji bh. entitet više nego duplo zaduženiji od većeg bh. entiteta.
Federacija BiH ima i znatno povoljniju strukturu javnog duga s obzirom na to da je najveći dio kreditnog zaduženja nastao na temelju dugoročnih kredita s rokom otplate od od 10 do 20 godina i jako niskom kamatnom stopom, ispod 1 posto.
Republika Srpska, pak, ima dva prilično nepovoljna kredita, oba nastala emisijom obveznica, u ukupnom iznosu od oko 1,2 milijarde KM, koje mora vratiti u relativnom kratkom roku (5 godina), i to s kamatom od oko 4,5 posto.
(Slobodna-Bosna)
