18 ženskih izuma bez kojih bi život danas bio nezamisliv (broj devet će vas najviše iznenaditi)
Da li volite pivo, mašinu za pranje sudova, centralno grijanje? Zahvalite se ženama!
1. Grijanje u automobilima
Prvo grijanje u automobilima, koje je preko motora usmjeravalo toplotu ka aristokratama iz 19. vijeka koji su ih vozili izumila je Margaret A. Vilkoks 1893. Ona je takođe izumila kombinovanu mašinu za pranje veša i sudova, koju se nadamo da će neko napraviti što prije.
2. Monopol
Jednu od najpolularnijih društvenih igara svih vremena, zaslužnu za zabavu cijele porodice (ili pak porodične svađe), izumela je Elizabet Megi 1904. i nazvala je "The Landlord’s Game". Njena igra bila je kritika nekontrolisanog kapitalizma, što je potpuno ironično s obzirom da joj je 30 godina kasnije Čarls Darou potpuno ukrao ideju i prodao je kompaniji Parker Brothers, koja je na kraju Megi isplatila svega 500 dolara za autorska prava.
3. Protivpožarne stepenice
Za ovaj izum, koji je od ključnog značaja i za javnu bezbjednost i za pušače u velikim gradovima, zaslužna je Ana Koneli koja ga je patentirala 1887. godine.
4. Čamac za spasavanje
Jednog dana 1882. godine, Marija Bizli je pogledala u more i vjerovatno rekla sebi: "Ljudi bi trebalo da prestanu da gube živote u užasnim brodolomima.", a onda je izumila čamac za spasavanje. Izumila je i mašinu za pravljenje buradi, zbog čega se nevjerovatno obogatila.
5. Solarno grijanje
Fizičarka i pionirka u polju solarne energije, dr Marija Telks, udružila se s još jednom nevjerovatnom damom, arhitekticom Elenorom Rejmond, i 1947. sagradila prvu kuću s grijanjem na solarnu energiju.
6. Špric
Leticija Grir je 1899. izumila špric koji je mogao da se koristi samo jednom rukom. Sjetite se toga kada sljedeći put budete primali injekcije.
7. Frižider
Florens Parpat je 1914. izumila frižider, a 1900. je takođe patentirala izmjenjenu i unaprijeđenu verziju mašine za čišćenje ulica, koju je onda prodavala širom SAD.
8. Mašina za sladoled
Nensi Džonson je 1843. izumela i patentirala mašinu za sladoled koja se koristi i dan-danas.
9. Kompjuterski algoritam
Ada Lavlejs, kćerka Lorda Bajrona, uz podršku svoje majke naučnice od najranijih dana postala je prava šampionka u matematici. Radila je na Univerzitetu London s Čarlsom Bebidžem na njegovom projektu pravljenja "analitičke enigme" (preteča današnjih kompjutera). Ona je razvila način da isprogramira mašinu matematičkim algoritmima, što je u suštini čini prvim kompjuterskim programerom!
10. Više telekomunikacionih tehnologija nego što možete da zamislite
Dr Širli Džekson, koja se bavila teorijskom fizikom, bila je prva crnkinja koja je doktorirala na MIT-u, i to 1973. godine. Dok je radila u laboratoriji Bel, došla je do nevjerovatnih naučnih otkrića koja su omogućila nastanak portabl faks-mašine, telefona s tasterima, solarnih ćelija, optičkih kablova i tehnologije koja stoji iza preusmeravanja poziva i poziva na čekanju.
11. Mašina za pranje sudova
Mašinu za pranje sudova, spravu koja već vijek i po spasava nebrojeno mnogo brakova, izumila je Džozefina Kohran 1887. Prodavala je svoj izum vlasnicima hotela i na opšti šok odlazila na poslovne sastanke bez pratnje muža ili oca, i na kraju otvorila sopstvenu fabriku.
12. Tehnologija za bežični prijenos podataka
Sistem za tajnu komunikaciju koji je izumela Hidi Lamar za vrijeme II svjetskog rata za navođenje torpeda putem radio-talasa bio je osnova za sve, od Wi-Fi-a do GPS-a. Kao da to nije dovoljno, bila je svjetski poznata filmska zvezda.
13. Video nadzor
Video nadzor zatvorenog sistema koji je 1969. patentirala Meri van Britan Braun bio je namijenjen ljudima koji su želeli da povećaju sopstvenu bezbjednost, s obzirom da je policija sporo odgovarala na pozive u komšiluku u kom je živjela, u Njujorku. Njen izum bio je osnova za moderne bezbjednosne sisteme video nadzora koje danas koristi i sama policija.
14. Papirne kese
Margaret Najt je patentirala mašinu za proizvodnju papirnih kesa 1871. godine, nakon duge borbe s kolegom mehaničarem Čarlsom Ananom, koji je pokušao da joj ukrade izum govoreći da nešto tako briljantno nikad ne bi mogla da izumi "djevojka". Na svu sreću, ovaj "džentlmen" ne pominje se nigdje u historiji. Sem toga, kada je Margaret imala samo 12 godina, izumela je bezbjednosnu mašinu za fabričku proizvodnju pamuka koja se i dan-danas koristi.
15. Centralno grijanje
Zahvalite se Alis Parker za to što zimi ne morate da trčite po kući i očajnički stavljate drva u svaki zaseban kamin. Ona je 1919. izumela sistem za centralno grijanje koji radi na gas. Iako njena verzija nikada nije sagrađena, ona je bila prvi izumitelj koji je došao na ideju da upotrijebi gas za grijanje privatnog objekta, što je bilo inspiracija za sisteme centralnog grijanja koje se danas koristi.
16. Kevlar
Hemičarka Stefani Kvolek izumila je superjaka vlakna kevlara, koji se koristi za pravljenje prsluka otpornih na metke. Njen izum je pet puta jači od čelika, a sem ove ima još 200 drugih namjena.
17. Kompjuterski softver
Dr Grejs Marej Huper, admiralka mornarice SAD, izumela je COBOL, prvi poslovni kompjuterski softver namijenjen korisnicima. Takođe je bila prva osoba koja je upotrijebila termin "bag" (buba) da bi opisala smetnju u radu kompjuterskog sistema nakon što je pronašla moljca koji je izazvao probleme s njenim kompjuterom.
18. Pivo
Pivo je zapravo žensko piće! Historičarka Džejn Pejton tvrdi da su žene iz drevne Mesopotamije bile prve koje su proizvodile, prodavale, pa čak i pile pivo. Iako je teško odrediti ko je tačno prije hiljadu godina "izumio" piće kakvo danas znamo i volimo, sa sigurnošću možemo reći da su drevne žene fermentisale alkoholne napitke. Prema tome, sljedeći put kada podignete čašu, nazdravite Ninkasi, sumerskoj boginji piva!