Associated Press: Zaoštravanje odnosa Hrvatske i Srbije
Američka agencija Associated Press (AP) piše da je Srbija oštro protestovala zbog otkrivanja spomenika Miru Barešiću u Hrvatskoj, kojim se, navode, odaje počast "ekstremnom nacionalisti" osuđenom zbog ubistva jugoslovenskog ambasadora u Švedskoj 1971. godine.
AP navodi da se Hrvatska, inače članica EU, suočava sa porastom desničarskih osjećanja, koji uključuju i divljenje za ustaški, nacistički, marionetski režim tokom Drugog svetskog rata, koji je odgovoran za smrt desetina hiljada Jevreja, Srba i Roma u koncentracionim logorima.
Srbija Barešića vidi kao teroristu, dok ga hrvatski nacionalisti poštuju i gledaju kao heroja koji je svoj život posvetio hrvatskoj državnosti, navodi AP i podsjeća da su otkrivanju spomenika prisustvovala i dva ministra u hrvatskoj vladi.
AP prenosi i da je sprski premijer Aleksandar Vučić uputio pismo funkcionerima EU u kojem je, navodi američka agencija, zatražio reakciju i upozorio da hrvatska "antisrpska" politika može da ugrozi mir i stabilnost u regionu, koji je bio zahvaćen krvavim civilnim ratom devedesetih.
"Očekujemo reakciju iz EU. Kako je moguće da je terorista Barešić, koji je osuđen u demokratskoj Švedskoj, postao heroj", prenosi AP Vučićeve reči.
Navodi se i da je srpsko ministarstvo vanjskih poslova zatražilo da statua bude sklonjena, uz ocjenu da je to neprimjeren i necivilizacijski akt koji u modernoj Evropi nema presedana.
Agencija dodaje i da su hrvatski zvaničnici saopštili da više neće primati diplomatske note iz Srbije, kojih je bilo više.
Američka agencija podsjeća i da je Hrvatska prijetila da će blokirati pregovore Srbije sa EU ako Beograd "nastavi da djeli lekcije o demokratiji".
Barešić, deklarisani proustaša koji se borio za hrvatsku nezavisnost od Jugoslavije, ubio je ambasadora Vladimira Rolovića u jugoslovenskoj ambasadi u Stokholmu, navodi AP.
Švedski sud osudio ga je na doživotnu robiju, ali je grupa hrvatskih desničara otela putnički avion 1972. godine, primoravajući da Barešića i još pet zatvorenika koji su učestvovali u napadu na ambasadora puste.
Barešić je našao utočište u Paragvaju, ali je ponovo uhvaćen i vraćen u Švedsku 1980. godine, gde je kazna doživotnog zatvora zamenjena za kaznu zatvora u trajanju od 18 godina.
Vratio se u Hrvatsku 1991. godine gde je i ubijen u borbama protiv srpskih snaga koje su se, navodi AP, borile protiv hrvatske nezavisnosti.
(Novi.ba)